Tiếp tục với series bài này chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về this và self trong PHP xem nó có gì giống hay khác nhau không.

1, Tổng quan.

-Dựa vào bài thành phần tĩnh trong PHP thì chúng ta cũng đã biết về self rồi, ở đây chúng ta tạm hiểu self dùng để gọi các thành phần tĩnh trong class.

-Còn $this thì từ đầu series đến giờ chúng ta cũng dùng rất là nhiều, có thể hiểm nôm na là $this dùng để gọi các thành phần thường( không phải là tĩnh) trong class.

-Nhưng ở bài này chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu về sự khác nhau sâu xa giữa 2 từ khóa này như: $this có gọi được phương thức,thuộc tính tĩnh không, self có gọi được thuộc tính, phương thức thường không,...

-Và để cho dễ hiểu hơn thì mình sẽ tạo ra 1 ví dụ mà sẽ áp dụng nó cho cả bài này.

VD: Mình có 1 class ConNguoi có 2 phương thức getClass(),echoClass() và class NguoiLon kế thừa class ConNguoi và đồng thời override lại phương thức getclass() của class ConNguoi.

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    public function getClass()
    {
        return 'Đây là class ConNguoi';
    }

    public function echoClass()
    {
        echo $this->getClass();
    }
}

//Khai báo class NguoiLon
class NguoiLon extends ConNguoi
{
    public function getClass()
    {
        return 'Đây là class NguoiLon';
    }
}

2, Sự khác nhau.

-Sau khi đã tạo ra được các tài nguyên để tìm hiểu thì giờ chúng ta cùng bắt tay vào phân tích nào.

$this và self trong đối tượng

-Đầu tiên chúng ta sẽ khởi tạo class NguoiLon và gọi tới phương thức echoClass() như từ trước tới giờ chúng ta vẫn gọi nhé.

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    public function getClass()
    {
        return 'Đây là class ConNguoi';
    }

    public function echoClass()
    {
        echo $this->getClass();
    }
}

//Khai báo class NguoiLon
class NguoiLon extends ConNguoi
{
    public function getClass()
    {
        return 'Đây là class NguoiLon';
    }
}

//Khởi tạo class
$nguoilon = new NguoiLon();
//echoClass
$nguoilon->echoClass();

//Kết Quả : Đây là class NguoiLon

- Kết quả đúng như những gì chúng ta đã được học luôn nhé. Giờ chúng ta thử thay đổi $this trong phương thức echoClass() thành self và xem kết quả thế nào.

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    public function getClass()
    {
        return 'Đây là class ConNguoi';
    }

    public function echoClass()
    {
        //Thay đổi bằng self
        echo self::getClass();
    }
}

//Khai báo class NguoiLon
class NguoiLon extends ConNguoi
{
    public function getClass()
    {
        return 'Đây là class NguoiLon';
    }
}

//Khởi tạo class
$nguoilon = new NguoiLon();
//echoClass
$nguoilon->echoClass();

//Kết Quả : Đây là class ConNguoi

- Như các bạn đã thấy thì kết quả đã thay đổi hoàn toàn. Từ đó chúng ta sẽ đưa ra các kết luận tại thời điểm hiện tại như sau:

+ Kết luận đầu tiên: Chúng ta có thể thấy là self hoàn toàn có thể gọi được phương thức bình thường.

+ Kết luận thứ hai: Dựa vào kết quả của 2 ví dụ thì chúng ta kết luận là self sẽ gọi đến đối tượng khai báo nó, còn $this sẽ gọi đến đối tượng hiện tại.

$this và self trong thành phần tĩnh

-Về phần self trong thành phần tĩnh thì mình đã trình bày quá nhiều trong bài thành phần tĩnh trong PHP rồi, nên ở đây mình không nói đến nữa mà chúng ta sẽ chỉ ví dụ trên $this thôi.

$this trong phương thức tĩnh

VD: Chúng ta sẽ sử dụng $this trong phương thức tĩnh để gọi các thành phần thường.

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    private $name = 'ConNguoi';

    public static function setName($name)
    {
        $this->name = $name;
    }

    public function getName()
    {
        return $this->name;
    }

    public static function echoName()
    {
        echo $this->getName();
    }
}

//Khởi tạo class
$nguoilon = new ConNguoi();
//setName
$nguoilon->setName('Vũ Thanh Tài');
//Kết Quả : Using $this when not in object context
// echoName
$nguoilon->echoName();
//Kết Quả : Using $this when not in object context

-Như các bạn đã thấy, khi mà đúng ở trong phương thức tĩnh thì chúng ta không thể gọi được các thành phần thường, hay nói một cách khác là $this không sử dụng được trong phương thức tĩnh.

$this gọi thuộc tính tĩnh

VD: Chúng ta sẽ tạo thêm thuộc tính tĩnh name cho class ConNguoi và gọi nó trong phương thức getClass() như sau:

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    public static $name = 'ConNguoi';

    public function setName($name)
    {
        $this->name = $name;
    }

    public function echoName()
    {
        echo $this->name;
    }
}

//Khởi tạo class
$nguoilon = new ConNguoi();
//echoName
$nguoilon->echoName();
//Kết Quả : Undefined property: ConNguoi::$name
echo $nguoilon->name;
//Kết Quả: Undefined property: ConNguoi::$name

-Như vậy các bạn đã thấy chương trình đã báo lỗi. Nhưng khoan đã rõ ràng là trong class của chúng ta có khai báo thuộc tính name mà, vậy lý do sao nhỉ?. Thực ra name đó không phải là name mà các bạn khai báo là thuộc tính tĩnh trong class đâu mà bản chất thì chúng ta không hề gọi được thuộc tính tĩnh bằng $this.

Để chứng minh tôi nói đúng các bạn có thể xem ví dụ sau:

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    public static $name = 'ConNguoi';

    public function setName($name)
    {
        $this->name = $name;
    }

    public function echoName()
    {
        echo $this->name;
    }
}

//Khởi tạo class
$nguoilon = new ConNguoi();
//setName 
$nguoilon->setName('Vũ Thanh Tài');
//echoName
$nguoilon->echoName();
//Kết Quả : Vũ Thanh Tài
echo $nguoilon->name;
//Kết Quả: Vũ Thanh Tài
// Khởi tạo tiếp class Tre con
$trecon = new ConNguoi();
//gọi phương thức echoName
$trecon->echoName();
//Kết Quả: Undefined property: ConNguoi::$name
//gọi thuộc tính name
$trecon->name;
//Kết Quả: Undefined property: ConNguoi::$name

-Như các bạn thấy đó, nếu thuộc tính name kia là thuộc tính tĩnh thì nó phải được lưu lại giá trị cuối cùng chứ! (ai chưa biết về static thì xem link). Tin tôi chưa?

$this gọi phương thức tĩnh.

VD: Tạo một class ConNguoi có một phương thức tĩnh getStatic() và một phương thức thường echoStatic() như sau:

<?php

// Khai báo class ConNguoi
class ConNguoi
{
    public static function getStatic()
    {
        return 'Đây là phương thức getStatic';
    }

    public function echoStatic()
    {
        echo $this->getStatic();
    }
}

$connguoi = new ConNguoi();
$connguoi->echoStatic();
//Kết quả: Đây là phương thức getStatic

-Như các bạn thấy chương trình chạy tốt không có lỗi gì. Chúng ta hoàn toàn có thể dựa vào đó mà kết luận được như sau: $this có thể gọi được phương thức tĩnh.

3, Tổng kết.

-Từ các phần trên mình đã tổng kết ra các điểm giống và khác nhau của $this và self trong PHP qua ảnh sau:

4, Lời kết.

-Phần trên mình đã tham khảo các tài liệu trên mạng với keyword 'this vs self in php' và tài liệu trên trang programmerinterview.com. Mình hy vọng sau khi đọc xong bài này các bạn sẽ hiểu hơn về this và self trong PHP. Phần tiếp theo chúng ta sẽ so sánh tiếp giữa self và static trong PHP.